Antoni: Van Leeuwenhoek en de microwereld
Abstract:
In 2023 is het driehonderd jaar geleden dat Antoni van Leeuwenhoek overleed. Met zijn zelfgemaakte microscopen en zonder formele wetenschappelijke achtergrond slaagde deze 'burger van Delft' erin een wereld zichtbaar te maken die nog nooit iemand had gezien. Als eerste zag hij levende spermacellen, de wriemelende massa 'kleine dierckens' in een waterdruppel en de nog kleinere microwezens die we later bacteriën zijn gaan noemen. Hoe speelde hij dat klaar? En wat dreef hem? In 'Antoni. Van Leeuwenhoek en de microwereld' buigt een team van experts, samengebracht door Rijksmuseum Boerhaave en het project Visualizing the Unknown van NWO, zich over de wereld van het microscopisch kleine. Antoni is rijk geïllustreerd met spectaculaire microfotografie en laat zien dat de fascinatie voor de raadselachtige organismen onder de microscoop - insecten, bacteriën, algen, schimmels, virussen zelfs - niet alleen het leven van Van Leeuwenhoek en zijn zeventiende-eeuwse collega's en concurrenten beheerste, maar ook dat van veel hedendaagse wetenschappers en zelfs kunstenaars. Exhibition: Museum Boerhaave, Leiden, The Netherlands (17.04.2023 - 15.01.2024).
English trans:
In 2023 it will be three hundred years ago that Antoni van Leeuwenhoek died. With his homemade microscopes and without a formal scientific background, this 'citizen of Delft' managed to make visible a world that no one had ever seen before. First he saw living sperm cells, the wriggling mass of 'little animals' in a drop of water and the even smaller micro-beings that we later came to call bacteria. How did he manage that? And what drove him? In 'Antoni. Van Leeuwenhoek and the microworld', a team of experts, brought together by Rijksmuseum Boerhaave and the Visualizing the Unknown project of NWO, examines the world of the microscopic. Richly illustrated with spectacular microphotography, Antoni shows that the fascination with the enigmatic organisms under the microscope - insects, bacteria, algae, fungi, viruses even - not only dominated the lives of Van Leeuwenhoek and his seventeenth-century colleagues and competitors, but also that of many contemporary scientists and even artists. Exhibition: Museum Boerhaave, Leiden, The Netherlands (17.04.2023 - 15.01.2024).
Chapters:
Fransen, S. Tekenen, tekenaars en tekeningen: Antoni van Leeuwenhoek (1632-1723) en zijn afbeeldingen
Cocquyt, T. Hoe bekijk je micro-organisms: Over het belang van waarneemcondities in de microscopie van de jaren 1670
Te Hennepe, M., Van Leeuwenhoek op het witte doek: Hoe vroege microfilms de geschiedenis van het kleintste tot leven wekten
